Νεϊλάν Χοτζάρ, Αθήνα, 10 Φεβρουαρίου 2023
Ο Ασπροπάρης, το πουλί σύμβολο των βράχων των Μετεώρων, είναι το μικρότερο από τα τέσσερα είδη γυπών που απαντούν στην Ελλάδα και την Ευρώπη και ο μοναδικός γύπας της Ευρώπης που μεταναστεύει στην Αφρική τον χειμώνα. Διακρίνεται εύκολα από τους συγγενείς του, καθώς είναι το μικρότερο σε μέγεθος και έχει λευκό φτέρωμά και γυμνό από πούπουλα πορτοκαλί πρόσωπο.[1]
Πρόκειται μάλιστα για το πρώτο πουλί που προστατεύτηκε με νόμο από τους Φαραώ, λόγω της σημαντικής του συμβολής στον “καθαρισμό” πτωμάτων ζώων και η θανάτωσή του τιμωρούνταν με θάνατο του δράστη. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που η ονομασία του στα αγγλικά είναι «Egyptian vulture».[2]
Εκτός από νεκρά ζώα, μπορεί να τραφεί με μικρά ψοφίμια, αβγά, ακόμα και σε χωματερές, αλλά ακόμα πιο σημαντικό είναι ότι μπορεί να κυνηγήσει μικρά θηράματα, όπως έντομα και μικρά σπονδυλωτά ζώα (όπως χελώνες και σαύρες). Κάτι άλλο πολύ χαρακτηριστικό του Ασπροπάρη είναι πως, ειδικά τα αρσενικά, όταν φτάνει η περίοδος αναπαραγωγής, τρέφονται με περιττώματα από ασπόνδυλα ζώα για να αποκτήσουν το χαρακτηριστικό πορτοκαλί χρώμα του προσώπου τους! [1]
Σύμφωνα με δεδομένα της Ελληνικής Ορνιθολογικής Εταιρείας, η παρουσία του Ασπροπάρη στους λόφους, τους μικρούς κάμπους, τις χαράδρες, ακόμα και μέσα ή γύρω από τα χωριά σε πολλά μέρη της ηπειρωτικής Ελλάδας, ήταν πολύ διαδεδομένη έως σχετικά πρόσφατα. Στη δεκαετία του ’80, ο συνολικός αναπαραγόμενος πληθυσμός του είδους έφτανε τα 200-250 ζευγάρια με τη μεγαλύτερη συγκέντρωσή του στην περιοχή των Μετεώρων. [1] Ενώ σήμερα ο αριθμός των ζευγαριών στην Ελλάδα δεν ξεπερνούν τα 10.
Η μεγαλύτερη απειλή για το είδος, καθώς και για όλα τα είδη πουλιών που τρέφονται με κουφάρια ή υπολείμματα νεκρών ζώων, είναι η τοποθέτηση και διασπορά δηλητηριασμένων δολωμάτων, τα οποία καταναλώνονται από τον Ασπροπάρη και τους υπόλοιπους γύπες, αποτελώντας έτσι την κυριότερη αιτία θνησιμότητάς τους, αφού δεν έχουν φυσικούς θηρευτές.[2]
Με σκοπό τη διάσωση των τελευταίων ζευγαριών Ασπροπάρη στην Ελλάδα και τη Βουλγαρία, όπου συνολικά επιβιώνουν περίπου 50 ζευγάρια, μέχρι πρόσφατα υλοποιούταν το ευρωπαϊκό πρόγραμμα LIFE+ Φύση «Επείγοντα μέτρα για την εξασφάλιση της επιβίωσης του ασπροπάρη» σε 27 περιοχές, οι οποίες αποτελούν Ζώνες Ειδικής Προστασίας (περιοχές που ανήκουν στο δίκτυο Natura 2000) για τα πουλιά.[2]
Στο πρόγραμμα συμμετείχαν η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, το Παγκόσμιο Ταμείο για τη Φύση (WWF Ελλάς), η Βουλγαρική Εταιρεία για την Προστασία των Πουλιών (BSPB) και η Βρετανική Εταιρεία για την Προστασία των Πουλιών (RSPB).[2]
Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να δείτε το ακόλουθο βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=FR171IU95tA
Πηγές:
[1] https://www.ornithologiki.gr/el/oi-draseis-mas/diatirisi-erevna/prostatevomena-eidi/68-asproparis
[2] https://www.animalplanet.gr/o-asproparis-to-simvolo-ton-meteoron-exafanizete/
(Το φωτογραφικό κλικ είναι του Λευτέρη Σταύρακα)